قرائات قرآن

مقصود از روایات سبعة احرف چیست و آیا این روایات با الهی بودن نص قرآن سازگار است؟
وقف و ابتدا از فنون مهم قرائت قرآن کریم‏است. قاری قرآن باید بتواند جمله‏ها و عبارت‏ها را از هم باز شناسد تا بر جای مناسب وقف کند و از جای مناسب مجددا قرائت را آغاز کند. ندانستن جای وقف و ابتدا، سبب می‏شود که آیات قرآن به‏طور نادرست تقطیع شود و معانی نادرستی به شنونده القا شود. حضرت علی علیه‏السلام در روایتی، رعایت محلّ‏های وقف، در قرآن را یکی از دو رکن اساسی در ترتیل قرآن دانسته‏اند.(1) خداوند به پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرماید: «ورتّل القرآن ترتیلاً»(2)
چرا وحی به صورت لفظ نازل می‏شود؟ معارف، معانی مجردی در مخازن الهی می‏باشد که هر انسانی را امکان دسترسی بدان نیست.برای بهره‏گیری انسان از آنها، معارف به صورت لفظ تنزل کرده، و خدای سبحان توسط انبیا و برگزیدگان خود، عموم مردم را با حقایق آشنا می‏نماید.
چکیده یکی از شاخه های قرآن پژوهی علم قرائت است. این علم به دنبال تعیین قرائت صحیح قرآن، مطابق با قرائت پیامبر گرامی اسلام(ص)، است. از صاحبان مکتب در این زمینه هفت نفر برگزیده و به قرّاء سبعه مشهور شدند : ابو عمرو بن علاء، حمزه بن حبیب زیّات، عاصم بن ابی النجود، کسائی، ابن کثیر، ابن عامر و نافع. از این میان، عاصم بر دیگران ترجیح دارد.
چكيده اين مقاله با رويكرد تحليلى و با هدف بررسى نقش علم لغت در دست‏يابى به قرائت صحيح، به بررسى لغوى برخى از قرائت‏هاى اختلافى پرداخته و نقش‏ آفرينى علم لغت را در قرائت قرآن به صورت جزئى اثبات و سه گونه نقش براى آن بيان كرده است؛
آیا قرائات سبع دارای حجیت و ارزش اعتباری هستند؟ آیا نمازگزار می تواند یكی از این قرائت ها (در محدوده قرائات سبع) را انتخاب كند؟ بیش تر فقها قایل به جواز می باشند مرحوم سید محمد كاظم یزدی درالعروه الوثقی و مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی در وسیله النجاه، احتیاط را در آن دانسته اند كه نمازگزار از قرائات سبع تجاوز نكند گرچه فتوای ایشان جواز قرائت به هر قرائت صحیحی است، چه از سبع باشد چه نباشد.1 1. العروه الوثقی، آداب القراه و احكامها، مساله 50 وسیله النجاه، قرات، مساله 14.
مطرح كردن این بحث از آن جهت است كه در برخی سخنان كوته نظران و فاقد اندیشه آزاد كه ترجیح می دهند از اسلاف خود پیروی كنند، تهمت های ناروا كه حاكی از حقد و كینه توزی دیرینه است یافت می شود لذا ضرورت دفع تهمت ایجاب نمود تا اندكی درنگ كرده، موضع امتی بزرگ را كه گناهی نداشته جز تمسك به ولای خاندان نبوت، روشن سازیم آری گناهی جز عمل به وصیت پیامبر و اجابت قرآن كریم1 نداشته‌اند!. 1. مانند: حدیث ثقلین و حدیث سفینه و آیه «قل لا اسالكم علیه اجرا الا الموده فی القربی» شوری42: 23.
سپس اضافه مي كند: «قرائت تخفيف، قرائت حسن بصري و ابوعبدالرحمان سلمي است و ابوعبدالرحمان سلمي اگر كسي را مي ديد كه با تشديد مي خواند اورا با سنگ ريزه مي زد».1 طبري در همين مورد مي گويد: «تمامي قرا شهرها و بلاد اسلامي جز كسائي، باتشديد خوانده اند و اين كسائي است كه قرائت تخفيف را نيز به حسن بصري و ابوعبدالرحمان سلمي و قتاده نسبت داده است».2 1. مجمع البيان ج10، ص 312. 2. جامع البيان، ج28، ص 103.
یگانه قرائتی كه دارای سندی صحیح و با پشتوانه جمهور مسلمین استحكام یافته، قرائت حفص است این قرائت در طی قرون پی درپی تا امروز هم واره میان مسلمانان متداول بوده و هست و تداول آن به چند سبب برمی گردد:
او مي گويد: «بنابراين، چگونه روا باشد كه كسي گمان كند قرائت هاي اين هفت تن از متاخرين همان «احرف سبعه» است؟اين اشتباهي بزرگ است آيا اين ادعا برنصي از پيامبر(ص) مبتني است يا مبناي ديگري دارد؟! و چگونه قابل قبول است كه كسائي در ايام مامون همين ديروز به قرا سبعه ملحق شود، در حالي كه هفتمين نفر از قرا سبعه يعقوب حضرمي بوده است و ابن مجاهد، در حوالي سال سيصد، كسائي را به جاي يعقوب تعيين كرد!» وي سخن در اين زمينه را به درازا كشانده كه به همين اندازه اكتفا مي شود.1 1. ر ك: الابانه، ص 102 المرشد الوجيز، ص 153 ـ 151.