آدم(علیه السلام)

"هابیل و قابیل" نام دو فرزند از فرزندان حضرت آدم ابوالبشر است؛ نام این دو برادر در قرآن نیامده، بلکه با تعبیر "إبنی آدم" از آن دو یاد شده که خطاب به پیامبر اسلام می­ فرماید: «وَاتْلُ عَلَیهِمْ نَبَأَ ابْنَی آدَمَ بِالْحَق»[1] «و داستان دو فرزند آدم را به حق بر آن­ها بخوان» اما در روایات نام آن­ها بیان شده كه نامشان، "هابیل و قابیل" بوده است.[2]
مگر پيامبر هم گناه مى ‏كند؟ خطيئه و گناه آدم، چه معنا دارد؟ مگر پيامبر هم گناه مى ‏كند؟ در پاسخ از اين سؤال مى ‏گوئيم، آنچه در بدو نظر از آيات ظاهر ميشود، اين است كه آن جناب رسما گناه كرده، مانند جمله (فَتَكُونا مِنَ الظَّالِمِينَ‏، زنهار از اين درخت نخوريد كه از ستمگران ميشويد)، و نيز جمله: (وَ عَصى‏ آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى‏، آدم پروردگار خود را نافرمانى كرد، و در نتيجه گمراه شد)، 1
"وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لا تَعْلَمُونَ؛ به ياد آر زماني را كه پروردگار تو به فرشتگان گفت: "من در روي زمين خليفه‌اي قرار مي‌دهم. فرشتگان گفتند: آيا كسي را روي زمين قرار مي‌دهي كه فساد مي‌كند و خون‌ها مي‌ريزد و ما تو را ستايش گويانيم و تو را تسبيح و تقديس مي‌كنيم، خدا فرمود: من چيزي را مي‌دانم كه شما نمي‌دانيد".
انسان برای رسیدن به سعادت و کمال، نیاز به هدایت و راهنمایی کسی دارد که بر جهان هستی و خلقت انسان آگاهی و احاطۀ کامل داشته باشد. از این رو، خدای حکیم برای هدایت مردم پیامبرانی را از میان خودشان برگزید تا رسالت روشنگری، راهنمایی و هدایت آنان را بر دوش گیرند.
«و إذ قال ربک للملائکة إنّی جاعل فی الارض خلیفة…؛ و آنگاه که پروردگارت به فرشتگان گفت: من قرار دهنده خلیفه ای به روی زمین هستم…»(سوره بقره، ایه30)
  سرگذشت آدم(علیه السلام) و ابلیس در چند جای قرآن کریم آمده، ولی در هر جا نکات تازه و بکری در برداشته است. با وجود اینکه خداوند درباره مکر شیطان و دشمنی او به آدم(علیه السلام) هشدار داده بود، اما او اسیر فریبکاری ابلیس شد.
دو پسر آدم و ازدواج آنها حضرت آدم ـ علیه السلام ـ و حوّا ـ علیها السلام ـ وقتی كه در زمین قرار گرفتند، خداوند اراده كرد كه نسل آنها را پدید آورده و در سراسر زمین گسترش گرداند.
در دنیا جایگاهی بسیار خوب و پردرخت و شاداب وجود داشت كه به آن بهشت دنیا می‌گفتند. خداوند آدم ـ علیه السلام ـ را در همانجا آفرید و روح انسانی را در او دمید، و به فرشتگان فرمان داد تا او را سجده كنند.(1) از آن جا كه خداوند اراده كرده بود تا فرزندانی به آدم عطا كند، و نسل او را به وجود آورد، مشیت او چنین قرار گرفت كه حضرت آدم همسری داشته باشد تا با او ازدواج نموده و از او دارای فرزند گردد. (1). در روایت امام صادق ـ علیه السلام ـ آمده: «منظور از بهشت، بهشت دنیا بوده» (نور الثقلین، ج 1، ص 62).
در قرآن 17 بار سخن از حضرت آدم ـ علیه السلام ـ به میان آمده.(1) در این جا به بخشی از زندگی ایشان كه در قرآن آمده با توجه به روایات و گفتار مفسران، اشاره می‌كنیم: (1). و هشت بار دیگر به عنوان «یا بَنِی آدم».