دوران زندگاني علي بن ابي طالب(ع) در پرتو همجواري با شخص اوّل اسلام ـ حضرت محمد(ص) ـ از كودكي تا بزرگسالي و به تبع آن رشد و اعتلاي روحي و فكري در نزد ايشان و برخورداري از انفاس قدسي و تعاليم نبوي؛ همچنين ايفاي نقش تاريخي و حسّاس و سرنوشت ساز حضرت علي(ع) در مقاطع مختلف از دوران پر فراز و نشيب رسالت پيامبر اسلام(ص)، سبب بوجود آمدن فضايل و مناقب خاص و ويژه اي در وجود ايشان گرديد كه بعد از پيامبر(ص)، به عنوانِ شخص دوم عالم اسلام شناخته شد؛ و در اين خصوصيات كسي هم تراز و هم پايه با ايشان نبوده است.