اصحاب کهف

توحيد، نداى فطرت‏ «أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْكَهْفِ وَ الرَّقيمِ كانُوا مِنْ آياتِنا عَجَباً - إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقالُوا رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَ هَيِّئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً...»: آيا گمان كردى كه اصحاب كهف و رقيم از نشانه ‏هاى شگفت ‏انگيز ما بودند؟ [ياد كن‏] هنگامى را كه‏ جوانان در غار پناه گرفتند و گفتند: پروردگارا! رحمتى از نزد خود به ما عطا كن، و براى ما در كارمان زمينه هدايتى فراهم آور.
داستان اصحاب كهف در روايات داستان اصحاب كهف از صحابه و تابعين و از ائمه اهل بيت(علیهم السلام) به طور مفصل حكايت شده، مانند روايت قمى و ابن عباس و عكرمه و مجاهد كه تفسير الدر المنثور همه آنها را آورده و روايت اسحاق در كتاب عرائس كه آن را تفسير برهان نقل كرده و روايت وهب بن منبه كه الدر المنثور و كامل آن را بدون نسبت نقل كرده اند، و روايت نعمان بن بشير كه در خصوص اصحاب رقيم وارد شده و الدر المنثور آن را آورده.
چکيده نويسنده مقاله مدعي است كه به علت اشتباه نسخه‌اي در زمان نگارش قرآن، عبارت (وَالرَّقِيمِ) در آيه‌ نهم سوره‌ كهف (أمْ حَسِبْتَ أنَّ أصحابَ الكهْفِ وَالرَّقِيمِ كانوا مِنْ آياتِنا عَجَبًا) نادرست و تصحيف شده است كه شكل صحيح آن را به صورت «الرقود» [اين‌گونه] پيشنهاد مي‌‌كند‌: (أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ الرّقُودِ كانوا مِنْ آياتِنا عَجَبًا).
«ام حسبت ان اصحاب الکهف والرقیم کانوا من آیاتنا عجبا» (۱) اى رسول ما تو پندارى که قصه اصحاب کهف و رقیم در مقابل این همه آیات قدرت و عجایب حکمتهاى ما واقعه عجیبى است.
روایات اسلامى معمولاً اصحاب كهف را همانند روایات مسیحى، جوانانى اشراف زاده دانسته اند كه در عید بزرگى با مركب هاى خود به بیرون شهر رفتند و بت هایى را كه مى ‌پرستیدند، به همراه خود بردند. خداوند در دل هایشان نور ایمان برافروخت و آنان به خداوند یكتا ایمان آوردند و هر چند در آغاز ایمان خود را از یكدیگر پوشیده مى ‌داشتند، امّا به تدریج ایمان خود را به یكدیگر اظهار كردند.
(أم حسبت انّ اصحاب الكهف و الرقيم كانوا من آياتنا عجباً * اذ آوي الفتية الي الكهف فقالوا ربّنا آتنا من لدنك رحمة و هيّيء لنا من امرنا رشداً) آيا گمان كردي اصحاب كهف و رقيم از آيات عجيب ما بودند زماني را خاطر بياور كه اين گروه جوانان به غار پناه بردند و گفتند : پروردگارا ما را از سوي خود رحمتي عطا كن و راه نجاتي براي ما فراهم ساز.(سوره كهف ـ9/10)