«واما ان كان من اصحاب اليمين* فسلام لك من اصحاب اليمين» و اما اگر از اصحاب يمين باشد به او گفته مي شود سلام بر تو از سوي دوستانت كه از اصحاب يمين هستند.1
اصحاب يمين همان مردان و زنان صالحي هستند كه نامه ي اعمالشان به نشانه ي پيروزي و قبولي به دست راست آنها داده مي شود، تعبير به اصحاب يمين، به خاطر آن است كه معمولا انسان كارهاي مهم و ماهرانه را با دست راست انجام مي دهد، لذا دست راست سمبلي از قدرت، مهارت، توانايي و پيروزي است.
در حديثي از امام محمد باقر عليه السلام مي خوانيم كه در ذيل اين آيه فرمودند: اصحاب يمين شيعيان و دوستان ما هستند.(هم شيعتناومحبّونا).
در آيات ديگر قرآن از جمله در سوره الحاقه آيه 19 وضعيت افرادي كه نامه اعمالشان به دست راستشان داده شده است (اصحاب يمين) آمده است.
«فاما من اوتي كتابه بيمينه فيقول هاوم اقروا كتابيه»
واما كسي كه نامه ي اعمالشان به دست راست او داده شود (از فرط خوشحالي و مباهات) فرياد مي زند، اي اهل محشر! نامه ي اعمال مرا بگيريد و بخوانيد.
گويي از خوشحالي در پوست خود نمي گنجد از اين همه نعمت و توفيق و هدايتي كه خدا به او داده تمام ذرات وجودش شاكر است و فرياد (الحمد الله) سر مي دهد، پس بزرگترين افتخار خود را در اين كلمه خلاصه كرده و مي گويد:من يقين داشتم كه رستاخيزي در كار است و من به حساب اعمالم مي رسم.
او مي خواهد بگويد آنچه نصيب من شده به خاطر ايمان به چنين روزي است و راستي هم همين است در آيات بعد گوشه اي از پاداش هاي چنين كساني را بيان كرده مي فرمايد.
«فهو في عيشة راضية» او در يك زندگي كاملا رضايت بخش قرار خواهد داشت، گر چه با اين يك جمله همه ي گفتني ها را گفته است، ولي براي توضيح بيشتر مي افزايد او در بهشتي بلند مرتبه قرار دارد
عالی ترين بهشت
بهشتي كه آنقدر رفيع و والا است كه هيچ كس مانند آن را نديده و نشنيده و حتي تصور نكرده است، بهشتي كه ميوه هايش در دسترس است.«في جنة عالية».
نه زحمتي براي چيدن ميوه ها در كار است و نه مشكلي براي نزديك شدن به درختان پربارش و در آخرين آيه مورد بحث در سوره ي حاقه خطاب محبت آميز خداوند را به اين بهشتيان چنين بيان كرده، بخوريد و بياشاميد گوارا، در برابر اعمالي كه در ايام گذشته انجام داده ايد:
«قطوفها دانية، کلوا واشربوا هنيئا بما أسلفتم فی الايام الخالية».
و همچنين در سوره انشقاق خداوند مي فرمايد:
«فاما من اوتي كتابه بيمينه* فسوف يحاسب حسابا يسيرا* و ينقلب الي اهله مسرورا»
و اما كسي كه نامه ي اعمالش به دست راستش داده شده به زودي حساب آساني براي او مي شود و مسرور و خوشحال به اهل و خانواده اش برمي گردد.2
حساب آسان
اينها كساني هستند كه در مدار اصلي آفرينش، در همان مداري كه خداوند براي اين انسان و سرمايه ها و نيروهاي او تعيين كرده حركت مي كنند و تلاش و كوشش آنها همواره براي خدا و سعي و حركتشان به سوي خداست، در آنجا نامه ي اعمالشان را به دست راستشان مي دهند، كه اين نشانه ي صحت ايمان و نجات در قيامت است، هنگاميكه در پاي ميزان عدل خدا قرار مي گيرند، ميزاني كه كمترين وزنها را مي سنجد، خداوند حساب را بر آنها آسان مي گيرد از لغزش هايشان مي گذرد.
بعضي گفته اند منظور از حسای یسیر، حساب سهل و آساني كه سخت گيري و دقت در آن نباشد، از سيئات بگذرد و حسنات را پاداش دهد.
از پيغمبر اكرم صلی الله عليه و آله نقل شد: سه چيز در هر كس باشد، خداوند حساب او را آسان مي كند و او را به رحمتش در بهشت وارد مي سازد.
پرسيدند اي رسول خدا آن سه چيز چيست ؟
فرمود: عطا كني به كسي كه تو را محروم كرد، پيوند برقرار سازي با كسي كه از تو بريده است، عفو كني كسي را كه به تو ستم كرده است.