احکام در قرآن

در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که ناظر به احکام شرعی و فقهی می باشند؛ به این آیات شریفه اصطلاحاً «آیات الأحکام» اطلاق می شود. در متن زیر به این آیات که در برخی از سوره های قرآن کریم آمده اشاره می شود.
دانش فقه و تفسير, دو دانش بلند مرتبه در دانشهاى شرعى به شمار مى روند. اين دو, گرچه دوشاخه مستقل ازعلوم نقلى اسلامى هستند, امّا ارتباطات تاريخى و موضوعى آن دو, چنان است كه مطالعات ميان رشته اى را برمى تابد واين ضرورت را مى آفريند كه با نگاهى ژرفكاوانه, زواياى ارتباط خود را بنماياند و زواياى گوناگون اشتراك و تمايز, كشف گردد و داد و ستد علمى دودانش فقه و تفسير تبيين شود.
يـكـى از مـبـاحثى كه از قديم مطرح بوده است, اين است كه چند درصد آيات قرآن كريم, آيات الاحكام است . اولين عالمانى كه تفسير موضوعى نوشته اند كسانى هستند كه در رابطه با آيات الاحكام رساله يا كتاب نوشته اند زيرا اين بحث, نوعى تفسير موضوعى است . آنـچه اكنون مطرح است, اين است كه در حدود پانصد آيه, آيات الاحكام را تشكيل مى دهد يعنى حدود يك دوازدهم آيات قرآن كريم , زيرا قرآن داراى شش هزار و دويست و سى و شش آيه است .
مجسمه سازی از نظر قرآن و روایات قبل از طرح مسئله توجه به این نکته ضروری است که قرآن، در بیشتر موارد به ارائۀ دستورات و معیارهای کلی بسنده نموده و تبیین آن بر عهدۀ پیامبر(صلی الله علیه و آله) و دیگر معصومان(علیهم السلام) بوده و در همین راستا؛ به عنوان نمونه اصل وجوب نماز را در قرآن می توان یافت، اما تعداد رکعات آن را، تنها با سنت می توان به دست آورد.
قرآن و حجاب حجاب اسلامى، جلوه ‏اى است زیبا که از عمق فطرت پاک انسانى و متن باورهاى دینى تجلى یافته و با خود، دنیایى از امنیت، آرامش روانى، عزت نفس، خودباورى و… را براى زن و مرد به ارمغان مى ‏آورد.
ازدواج موقت در قرآن اسلام به عنوان کامل ترین دین، ازدواج موقت را (به جهت مشکلاتی که ممکن است برخی افراد در انجام ازدواج دائم داشته باشند) تشریع و تجویز نموده است که می تواند به صورت یک مسکِّن موقت، مورد استفاده قرار گیرد. این یکی از نقاط مثبت و مترقی مکتب اسلام است که در کنار پاسخ گویی به غریزۀ جنسی به طور دائم، راه حل موقت و قانون مند آن را نیز ارائه نموده است.
اگرچه در قرآن کریم کلمۀ “صلاة” به معنای دعا هم استعمال شده است،[۱] ولی در آیاتی؛ مانند آیۀ ۱۱۴ سورۀ هود که می فرماید: “وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْل‏” به معنای اصطلاحی آن یعنی نماز آمده است. البته نماز نیز شامل دعا و تسبیح است.  
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ...»(مائده - 6) اى كسانى كه ايمان آورديد چون خواستيد به نماز بايستيد صورت و دستهايتان را تا آرنج‏ها بشوئيد، و پاى خويش را تا غوزك مسح كنيد.
آيات مكى كارش دعوت به مجملات از احكام است؛ مجملاتى كه بعدا در آيات مدنى تفصيل و توضيح داده مى‏شود، و با اين حال خود آيات مدنى هم خالى از اين تدرج و چند مرحله اى نيست و چنين نيست كه تمامى احكام و قوانين دينى در مدينه طيبه يك روزه نازل شده باشد بلكه در مدينه هم به تدريج نازل گرديده است.
شراب و به طور كلي‏«مسكرات‏» از بزرگترين بلاهاي خانمان برانداز جامعه بشري بوده و هست.در نكوهش اين سم مهلك، همين اندازه كافي است، كه با بزرگترين سرمايه بشر و مايه امتياز او از ساير جانداران، كه همان‏«عقل و خرد»است، سر جنگ و مبارزه دارد.