امامت در قرآن

[سوره مريم: آيه 12] يا يَحْيى‏ خُذِ الْكِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا «[گفتيم:] اى يحيى! كتاب [خدا] را محكم بگير، و او را در كودكى حكمت داديم»(بهرام پور)
در قرآن مجید آیات فراوانی هست که در بیان و اثبات امامت ائمه طاهرین می باشند. البته دلالت این آیات با توجه به احادیث بسیار زیاد (متواتر) است که از رسول گرامی اسلام در شأن نزول این آیات وارد شده است. احادیثی که مورد قبول شیعه و سنی است؛[۱] ما در اینجا به چند آیه اشاره می کنیم:
«... إنی جاعلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً...»بقره-124) امام يعنى مقتدا و پيشوايى كه مردم به او اقتداء نموده، در گفتار و كردارش پيرويش كنند، و به همين جهت عده ‏اى از مفسرين گفته ‏اند: مراد به امامت همان نبوت است، چون نبى نيز كسى است كه امتش در دين خود به وى اقتداء ميكنند، هم چنان كه خداى تعالى فرموده: «ما أرسلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ»‏، ما هيچ پيامبرى نفرستاديم مگر براى اين كه باذن او پيروى شود) 1، و لكن اين تفسير در نهايت درجه سقوط است.
با توجه دلائل متقن، راه تعیین امام منحصر در «نص» است. به این ترتیب، امام را خدا تعیین نموده و پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ معرفی كرده است. البته پس از اثبات نخستین امام، امامان دیگر، هم با معرفی پیامبر تعیین می‎شوند، و هم با معرفی امام پیشین. اكنون باید ببینیم نصوص امامت كدامند؟ این نصوص دو دسته‎اند: 1. نصوص قرآنی و آیات امامت 2. نصوص روایی و احادیث امامت
چكيده مقاله‌ي «امام» (Imam) نگارش «امتياز يوسف» (Imtiyaz yusuf) از مجموعه‌ي مقالات دائرة المعارف قرآن لايدن، گزارشي است اجمالي از معاني مختلف واژه‌ي «امام» و ميزان كاربرد آن در قرآن. همچنين ارائه نظرات برخي فرقه‌هاي اسلامي در باب امام و امامت.
چكيده در اين مقاله «آيه ابتلا» به عنوان يكي از مستندات اصلي استقلال امامت از نبوت بررسي و ادله نظريه عدم استقلال در پرتو آن نقد شده است. اين ادله عبارت اند از: اطلاق مفهوم «إمام» و عموم «الناس» در آيه، اختصاص امامت به مصداق اكمل به دليل امتنان و اختصاص امامت به معصومان.
 عظمت مقام امامت در قرآن مجيد مسأله امامت و رهبرى تنها يك مسأله دينى و تشريعى نيست، بلكه مجموعه جهان آفرينش و تكوين را نيز زير بال و پر خود گرفته و خداوند بزرگ، امام كل جهان هستى و مجموعه هاى مختلف آن است، و همه آن را رهبرى و هدايت و تدبير مى كند.