مقالات

تكبّر بر وزن تفعّل از ريشه «ك ـ ب ـ ر» صفتى نفسانى و ناپسند و منشأ بسيارى از رذايل اخلاقى است[1] و تا اظهار نشده باشد به آن كبر اطلاق مى شود و چون اظهار شود، تكبّر گفته مى شود، از اين رو درعلم اخلاق تكبر زاييده كبر دانسته شده است، چنان كه كبر خود نيز، از نتايج عجب است، زيرا اگر كسى براى خويش صفت كمالى ببيند و به سبب آن از خودش خوشش بيايد به اين حالت عجب گفته مى شود و اگر افزون بر آن خود را با ديگرى مقايسه كرده و خويش را برتر ببيند به آن كبر گفته مى شود.[2]
در قرآن کریم آیات فراوانی پیرامون اسماء و صفات خدای تعالی آمده است. برخی از آیات مذکور دلالت بر وجود خداوند و وحدانیت و یگانگی او دارند، که می توان آنها را به عنوان برهان های فلسفی و عقلی در نظر گرفت. در این گفتار به ذکر این براهین و آیات مربوط به آنها می پردازیم.   
مقدمه؛ اهـل بـيت(علیهم السلام) از جمله محورهاى عمده و نظرگاههاى بارز در احاديت اسباب نزول اند و جـايـگـاه ايـشـان به عنوان مهمترين محورهاى مطرح در اسباب نزول, شايان نگاه و تامل و تعمقى ويژه است.
از ویژگی های بارز قرآن، عینی گرایی و ملموس سازی اصول و مفاهیم نظری و كلی است. بسیاری از اصول و سنت هایی كه خداوند در سراسر قرآن به صورت كلی، تجردی و انتزاعی بیان می كند، نمونه های عینی آن در داستان و قصه های قرآنی تبیین و ترسیم می شود. به شكل كلی تر می توانیم بگوییم كه قرآن تنها به صورت كلی، انتزاعی و عمومی مسائل توجه نمی كند، بلكه آنها را به صورت مجسم و عینی بیان می كند و سیماهای مجسم و ملموس مطالب و مفاهیم را از نظر دور نمی دارد.
تعبیر «آل فرعون» 13 بار در قرآن آمده كه در يك مورد از مأموريت موسى(عليه السلام) به سوى آنان و در موارد ديگر از كفر، تكذيب، شكنجه گرى و در نهايت، عذاب آنان در دنيا، برزخ و آخرت سخن رفته است. با توجّه به گوناگونى معانى آل، مفسّران در گستره شمول آل فرعون بر يك رأى نيستند؛ ولى با توجّه به كاركرد اين واژه، گويا مقصود، نزديكان، پيروان و هم فكران وى باشند؛
تشیع مکتب پیروی و انس گیری با قرآن و اولیای معصوم الهی(علیهم السلام) است . همانان که پیوسته جدایی ناپذیر از قرآنند و علوم پایان نیافتنی کتاب خدا، به اراده پروردگار به آنان سپرده شده است . شیعه به دلایل فراوان قرآنی و روایی ، در دو بُعد، نهایت توجه به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت معصوم آن حضرت را وظیفة خود می شمرد: «تبعیت ورزیدن مطلق » و «محبت ورزی و مودّت ».
چکیده دکتر محمدحسین ذهبی یکی از عالمان معاصر اهل سنت است. وی در کتاب التفسیر و المفسرون که از جمله منابع درسی در برخی از مراکز دانشگاهی فریقین به شمار می‌آید، به بررسی تاریخ تفسیر قرآن در عهد صحابه و تابعین و پس از آن دوره پرداخته است وی ضمن بیان اقسام روشهای تفسیری، روشِ شماری از مفسران اهل سنت و شیعه اثناعشری را بررسی کرده است. در این مقاله، بررسیهای ایشان در مورد اعتقادات شیعه از جمله جایگاه بطن آیات، روایات تفسیری شیعه، تحریف، منزلت امامان، سحر النبی و معرفی تفاسیر شیعه از جمله تفسیر مجمع البیان، مورد مداقه واقع شده و تأملاتی در این زمینه ‌ها، بیان شده است.
"اصحاب ايْكَه" ساكنان بيشه زارى بودند كه بر اثر كم فروشى و در پى تكذيب حضرت شعيب عليه السلام با عذاب الهى نابود شدند. اين عنوان به صورت تركيب اضافى «اصحاب الايكه» 4 بار در آيات 78 حجر/ 15؛ 176، شعراء/ 26؛ 13، ص/ 38 و 14 ق/ 50 آمده است.
اسماعيل عليه السلام فرزند بزرگ ابراهيم عليه السلام، نياى عرب حجاز «1» و جدّ اعلاى پيامبر خاتم صلى الله عليه و آله «2»، از پيامبران الهى و ملقّب به ذبيح اللّه است.
ابهام شناسی از جمله مباحث مهم زبان شناسی ترجمه است كه از گذشته تاكنون ابعادی از آن به تناسب و با عناوین مختلف در علوم گوناگون مورد توجه قرار گرفته و دانشمندان كم و بیش بدان پرداخته اند .اما در این تحقیقات بررسی تطبیقی و توجه همزمان به مبدا و مقصد و به ویژه محور قرار دادن قرآن و تنظیم مباحث به فراخور آن كه در ترجمه قرآن نقش مهم و  در خور توجه دارد جایگاه مناسبی نیافته است . البته تحقیقات یاد شده در تكمیل مباحث و حركت به سوی تكامل آن، نقشی با ارزش دارد و در این مقاله نیز مورد توجه بوده است .