چکیده
مقاله اهل‌بیت با عنوان «The Family Of The Prophet» (خانواده پيامبر) از علی‌عبدالله صالح آسانی و مقاله اهل‌البیت (People Of The House) از شارون در دائره المعارف قرآن ليدن منتشر شده است. نویسندگان هر دو مقاله، به رغم مراجعه به منابع متعدد، دچار کاستی و اشتباهاتی شده‌اند که مهمترین آنها ریشه در ندیدن استدلالهای طرف مقابل دارد.
چكيده
مقاله‌ي «امام» (Imam) نگارش «امتياز يوسف» (Imtiyaz yusuf) از مجموعه‌ي مقالات دائرة المعارف قرآن لايدن، گزارشي است اجمالي از معاني مختلف واژه‌ي «امام» و ميزان كاربرد آن در قرآن. همچنين ارائه نظرات برخي فرقه‌هاي اسلامي در باب امام و امامت.
چكيده
اين مقاله شامل دو بخش است:
نخست: ترجمه مقاله «فاطمه» (Fatima) خانم «جين دمن مك اوليف» در دائرة المعارف قرآن ليدن كه شامل گزارشي كوتاه از زندگي فاطمه(علیها السلام) و جايگاه ايشان. سپس سه آيه تطهير (احزاب / 33)، مباهله (آل عمران / 61) و آيه مربوط به مريم(علیها السلام) (آل عمران / 42) است كه با ذكر روايات تفسيري مربوط نتيجه مي‌گيرد كه دو آيه نخست به فاطمه(علیها السلام) و آيه سوم به جايگاه مريم(علیها السلام) و فاطمه(علیها السلام) و مقايسه آن دو مربوط است.
چكيده
برخي مستشرقان شبهاتي پيرامون قرآن، وحي و پيامبر(صلی الله علیه و آله) مطرح كرده‌اند و تعدادي از مسلمانان با تأثيرپذيري از افكار آنها مطالبشان را بدون ذكر منبع نقل كرده‌اند. عبدالكريم سروش از جمله اين افراد است، وي در مورد الفاظ قرآن و تأثيرپذيري پيامبر(صلی الله علیه و آله) و قرآن از فرهنگ زمانه، تشبيه حضرت به شاعر، تحول در فصاحت و بلاغت قرآن و ناقص بودن علم رسول(صلی الله علیه و آله) مطالبي بيان كرده است كه در سخنان مستشرقاني مثل مونتگمري وات، هرشفلد، جوزف آدامز سابقه دارد.
چکیده:
مقاله «شکل و ساختار قرآن»: (Form and structure of the Quran) در جلد دوم دائرة المعارف قرآن لایدن به چاپ رسیده است.
نگارنده مقاله، (آنجلیکا نیوورث) در آغاز، تاملاتی مقدماتی دربارة تنظیم قرآن و رسمیت یافتن آن با عنوان «براهین دو وجهی روش شناختی» ارائه نموده و به دو موضع به ظاهر ناسازگار در پژوهش قرآنی قدیم و معاصر اشاره کرده است.
چکيده
ریچارد سی مارتین از مستشرقان دوره معاصر در مقاله اعجاز (تقلید ناپذیری) قرآن (Inimitability)، در دائرة المعارف لایدن، به بررسی اعجاز قرآن پرداخته است، ولی به نظر ناقد نتواسته اين بحث را به خوبی توصیف نماید؛ زیرا بیشتر بر منابع خاصی از اهل سنت تکیه و اعجاز ادبی قرآن را تحلیل کرده است؛ در حالی که با توجه به دیدگاههای همه عالمان مسلمان، به ویژه عالمان شیعه ، اعجاز قرآن در همه وجوه آن می باشد.
چکیده
مقاله «فقه و قرآن» ( Law and the Qur'an) از جمله مقالات دائرة المعارف قرآنی لایدن است که آقای وائل حلاّق آن را نگاشته است و در آن بیان می‌کند که قرآن نقش (عملکرد) شگرفی در فقه اسلامی دارد. در میان چهار منبع اصلی فقه اسلامی (شریعت)، بدون تردید قرآن اولین و مهمترین آنها محسوب می‌شود.
چکیده
اصل این مقاله در دائرة المعارف قرآن لایدن به چاپ رسیده است. مؤلف این مقاله (راترود ویلانت) در رابطه با مشخصات و ابعاد تفسیر در دوران معاصر ویژگی‌های ذیل را به طور گذرا و مجمل مطرح می‌سازد از جمله: تفسیر ترتیبی به صورت سنتی، تفسیر طبق ترتیب نزول، توجه به ابعاد اجتماعی در تفاسیر، تفسیر اجزایی از قرآن، تفسیر ادبی، تفسیر موضوعی، توجه قرآن پژوهان معاصر به اصول و قواعد تفسیر، تفسیر عقلانی (تعقلی) و تفسیر علمی قرآن کریم.
چکیده:
یکی از مباحث مهم و اساسی در تاریخ قرآن، که اقوال مختلفی دربارة آن ابراز شده، جمع آوری قرآن است. برخی آن را مربوط به زمان پیامبر اسلام و به دستور خود او می‌دانند و برخی آن را مربوط به بعد از رحلت پیامبر و مختص به زمان ابوبکر و یا عثمان می‌دانند. مستشرقان نیز سهم خود را در این بخش از تاریخ قرآن ایفا نموده و نظریاتی را بیان کرده‌اند که یکی از آنها تئودور نولدکه مجارستانی است. وی کتابی در زمینه تاریخ قرآن به عنوان رساله دکترای خود نوشت و در آن، عقاید خود را درباره اصل قرآن و جمع آوری آن مطرح کرد.
چکیده:
مراد از «تاريخگذارى قرآن» تعيين تاريخ نزول آيات و سور قرآن است. با توجه به این‌که اين موضوع پژوهشى تاريخى است، مبنا و روش تحقيق درست آن، استناد به دلایل تاريخى، روايات معتبر و مضامين آيات و سور است؛ بدين لحاظ، قرآنپژوهان مسلمان، اغلب در اين زمينه به روايت ابن عباس استناد كرده‌اند و براساس آن به ترتيب نزول سورهها پرداختهاند، ولى خاورشناسان از آن‌جا كه بيشتر بررسى لحن، آهنگ و سبك آيات و سور را ملاك و مبناى تحقيق خود قرار دادهاند و يا آن‌كه به روايات ضعيف استناد جستهاند، به نتايجى نادرست دست يافتهاند،
