آیه تطهیر

«إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ البَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً»( سوره احزاب، آیه 33). مباحث مهم درباره آيه تطهير، به لحاظ چهار مفهوم كليدى آن، درخور توجه است. در اين‏جا نكاتى در تبيين اين مفاهيم، درباره تفاسير آيه بيان مى‏شود.

مقدّمه «ایّها النّاس اعلموا انّی فاطمة و ابی ‏محمّد صلی‏ الله ‏علیه ‏و‏آله ‏وسلم ... لا اقول ما اقول غلطاً و لا افعل شططاً؛ ای مردم! بدانید: من فاطمه‏ام و پدرم محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) است... گفتار و رفتارم جز حق نیست.»1 سخن گفتن درباره شخصیت والایی که مدال «سیّدة نساء العالمین» را از دست آخرین پیامبر الهی گرفته است، کاری بس دشوار می ‏نماید.

منظور از اهل بيت در آيه كريمه اينكه آيه تطهير و احاديث فضيلتى بس بزرگ رابراى اهل بيت‏ بيان داشته است، مورد قبول اماميه و اهل سنت مى‏ باشد، ولى درتعيين مصداق آن دو نظريه وجود دارد: اماميه معتقدند كه اين فضيلت ‏بزرگ و اين‏ ويژگى برجسته از آن كسانى است كه داراى مقام عصمت ‏باشند، يعنى امامان ‏معصوم(علیهم السلام) و فاطمه زهرا(علیها السلام) كه اهل بيت رسالت و امامتند.

اشاره: در قسمت دوم اين مقاله بحث‏ به اينجا رسيد كه آيا ساير ائمه معصومين، عليهم السلام، نيز مشمول آيه تطهير می شوند يا خير؟ نويسنده در پاسخ اين پرسش ضمن بيان حديث مفصلى از امام صادق، عليه السلام، چنين نتيجه گيرى كرد كه: تنها پيامبر، على، فاطمه، حسن و حسين، عليهم السلام، برحسب تنزيل آيه تطهير مشمول اين آيه هستند; ائمه بعدى تنها برحسب تاويل آيه مزبور مشمول آن می شوند، كه اين تاويل را هم آيه «اولوا الارحام بعضهم اولى ببعض‏» تفسير می كند.