بدون شک مجازات‌هاى الهى در قيامت، خواه زودگذر باشد يا طولانى و ابدى، خواه جنبه جسمانى داشته باشد يا روحانى، خواه آنها را اثر طبيعى اعمال بدانيم يا قراردادى، به هر حال جنبه انتقامى ندارد، و همه آنها در مسير تربيت انسان و ضامن اجراى قوانين الهى است که براى ترقّى و کمال انسان‌ها تعيين شده است. به همين دليل در عين اينکه عذاب قيامت در قرآن مجيد بسيار شديد توصيف گرديده، راه هاى نجات از هر سو به روى انسان گشوده شده، و به گنهکاران فرصت داده مى‌شود که از راه خطا بازگردند و خويش را اصلاح کنند و به سوى خدا راه يابند.
